Dnia  29 lipca 2021 r. w wieku 97 lat odszedł Pan docent inżynier Wacław Dziewulski, syn rektora Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, związany z Towarzystwem Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej od początków jego istnienia.

Pan Wacław Dziewulski urodził się 11 maja 1924 r. w Wilnie. Wychowywał się w atmosferze Uniwersytetu Stefana Batorego. Jego ojciec Władysław był profesorem astronomii na USB, a w roku akademickim 1924/1925 zajmował stanowisko rektora USB. Stryj Wacława Dziewulskiego, również o imieniu Wacław, był profesorem fizyki na USB. Przez niemal cały okres międzywojenny rodzina Dziewulskich mieszkała przy ul. Zakretowej w tym budynku uniwersyteckim, gdzie znajdowało się obserwatorium astronomiczne.

W 1938 r. Pan Wacław Dziewulski rozpoczął naukę w Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta, natomiast w czasie wojny przez rok uczęszczał do szkoły technicznej na Antokolu (przed wojną była to Państwowa Szkoła Techniczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego). Później łączył pracę zarobkową z nauką na tajnych kompletach i z działalnością konspiracyjną. Był m.in. członkiem Związku Wolnych Polaków, konspiracyjnej organizacji młodzieżowej powołanej do życia w Wilnie we wrześniu 1939 r.

W 1945 r. część rodziny Dziewulskich ekspatriowała się do Torunia. W tym mieście Pan Wacław zdał maturę, a jego ojciec zaangażował się w tworzenie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Rok później Pan Wacław Dziewulski wyjechał do Gdańska i wstąpił na Politechnikę Gdańską. Po ukończeniu studiów pozostał na Politechnice, pracował jako nauczyciel akademicki aż do przejścia na emeryturę w 1991 r. Był autorem wielu publikacji z zakresu mechaniki i przemysłu okrętowego.

Na początku 1989 r. był współzałożycielem Oddziału Gdańskiego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. W Oddziale Gdańskim utworzono wówczas 14 sekcji tematycznych, a Pan Dziewulski został wybrany na przewodniczącego sekcji zbierania książek. Do jego zadań należało bezpłatne pozyskiwanie książek od różnych instytucji, firm i osób prywatnych. Zbierane były głównie podręczniki szkolne, beletrystyka i katechizmy. Książki wysyłano do rodaków na Litwie, Białorusi, a nawet w Kazachstanie.

Po przejściu na emeryturę Pan Dziewulski współpracował z weteranami Wileńskiego Okręgu Armii Krajowej, organizował dla licealistów coroczne konkursy wiedzy o Kresach Północno-Wschodnich Rzeczypospolitej. Laureaci tych konkursów w nagrodę jechali na wycieczkę do Wilna.

Jednak najmocniej Pan Dziewulski zaangażował się w nagłaśnianie Zbrodni Ponarskiej i upamiętnianie jej ofiar. Temu celowi służyło publikowanie licznych artykułów w prasie polskiej i wileńskiej, a także kierowanie apeli do władz polskich i litewskich w sprawie przywrócenia pamięci o Polakach zamordowanych w Ponarach. W 1994 r. został jednym z założycieli Stowarzyszenia Rodzina Ponarska.

Był stałym współpracownikiem czasopisma „Wileńskie Rozmaitości” wydawanego przez Oddział TMWiZW w Bydgoszczy w latach 1990-2010. W „Wileńskich Rozmaitościach” ukazywały się artykuły Pana Dziewulskiego poświęcone historii Uniwersytetu Stefana Batorego, stosunkom polsko-litewskim w czasie II wojny światowej, Zbrodni Ponarskiej, a także informacje na temat działalności Stowarzyszenia Rodzina Ponarska. W 1997 r. w „Bibliotece Wileńskich Rozmaitości” ukazała się publikacja Pana Dziewulskiego pt. „Divertimento. Dzieje ziem północno-wschodnich Rzeczypospolitej”. Publikacja stanowi syntetyczne ujęcie historii Kresów Północno-Wschodnich ze szczególnym uwzględnieniem stosunków polsko-litewskich.

W 2018 r. Pan Wacław Dziewulski w uznaniu swoich ogromnych zasług otrzymał godność Członka Honorowego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, nadaną przez Zarząd Główny TMWiZW.

  Opr.:Przemysław Namsołek, wiceprezes Oddziału Pomorskiego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej